Πριν από τα παιχνίδια

 Ανακαλύπτοντας τα χέρια και τα πόδια

Πρόκειται για μια συναρπαστική στιγμή όταν το μωρό ανακαλύπτει το χέρι του για πρώτη φορά. Στην αρχή το παρατηρεί μόνο όταν τυχαίνει να περάσει μπροστά από το πρόσωπό του. Λίγο αργότερα θα είναι σε θέση να κρατήσει το χέρι του μπροστά στα μάτια του  και να ακολουθήσει  την κίνησή του. Θα ανακαλύψει ότι αυτό το πράγμα που κινείται μπροστά από τα μάτια του ανήκει σε αυτόν. Αυτό είναι το πρώτο παιχνίδι του μωρού.

Λίγο -λίγο το μωρό σας ανακαλύπτει το εύρος των δυνατοτήτων που του προσφέρουν τα χέρια του:  μπορεί να τα ανοίξει και να τα κλείσει, να γυρίσει τις παλάμες του προς τα μέσα και προς τα έξω και να τεντώσει και να λυγίσει τα δάχτυλά του.

Η φωνή ξεκινά επίσης με την ανακάλυψη των χεριών. Μπορεί να φαίνεται ότι το μωρό σας βρίσκει έναν διαφορετικό ήχο για κάθε δάχτυλο.

Το μωρό σας θα ανακαλύψει επίσης ότι μπορεί να ενώσει και τα δύο χέρια, να κρατήσει το ένα του χέρι με το άλλο και μετά να το αφήσει ξανά. 

Σύντομα, το μωρό σας θα ανακαλύψει και δύο πόδια που κλωτσάνε, τα οποία δεν είναι εύκολο να τα πιάσει στην αρχή. Αλλά μια μέρα, θα καταφέρει να τα  φέρει στο στόμα του και να παίξει και με αυτά. 

Για πολλούς μήνες ακόμα το ενδιαφέρον του μωρού θα παραμείνει για το σώμα του και τις ποικίλες δυνατότητες κίνησης. Θα διερευνήσει αυτές τις δυνατότητες με πολλές επαναλήψεις και παραλλαγές. Επίσης, θα απολαύσει την εξερεύνηση των ήχων και των θορύβων που μπορεί να κάνει.

Η σημασία της ανενόχλητης ανακάλυψης του εαυτού

Αφήνοντας το μωρό σας να πάρει αρκετό χρόνο για να ανακαλύψει τον εαυτό του ανενόχλητο του επιτρέπει να γνωρίσει τον εαυτό της και το σώμα της. Τα παιχνίδια μπορούν να αποσπάσουν την προσοχή από αυτές τις πρώτες σημαντικές εξερευνήσεις.

Τους πρώτους μήνες της ζωής, το παιχνίδι και η ανακάλυψη είναι ακριβώς το ίδιο για το μωρό. Οι γονείς συχνά ανησυχούν ότι χωρίς παιχνίδια, το μωρό τους μπορεί να βαρεθεί ή να μην λαμβάνει αρκετή διέγερση έτσι ώστε να αναπτύξει τη νοημοσύνη του . Αλλά είναι σημαντικό να μην παραβλέψουμε το ευρύ φάσμα των εντυπώσεων και εμπειριών που το παιδί λαμβάνει μέσα από την εξερεύνηση του σώματός του. 

Πότε είναι κατάλληλα τα παιχνίδια;

Τα παιχνίδια αρχίζουν να έχουν νόημα όταν τα μωρά μπορούν όχι μόνο να αρπάξουν κάτι στα χέρια τους αλλά και να το αφήσουν ξανά.

Απόσπασμα από το Βιβλίο "Beginning Well, Care for the child from birth to age three"

Δημιουργώντας έναν ασφαλή χώρο για παιχνίδι

 Ένας ασφαλής χώρος παιχνιδιού αποτελεί ουσιαστικό μέρος της ζωής του μωρού. Όταν υπάρχει ένα ασφαλές μέρος που μπορείτε να αφήσετε το παιδί σας να παίξει, η ζωή σας διευκολύνεται. Μπορείτε να πάτε να πιείτε νερό, να φτιάξετε μεσημεριανό γεύμα για το μωρό σας και να πάτε στο μπάνιο, χωρίς να ανησυχείτε πως το μωρό ή το μικρό παιδί θα πέσει πάνω σε κάτι που δεν είναι ασφαλές ή θα αρπάξει κάτι που δεν είναι δικό του.

Τους πρώτους μήνες, είναι πραγματικά δελεαστικό να πούμε "Δεν μπορούν ακόμα να ανοίξουν τα ντουλάπια στην κουζίνα, οπότε μπορούν απλά να παίξουν εδώ ενώ μαγειρεύω", αλλά προτού το καταλάβεις θα είναι σε θέση να ανοίξουν αυτά τα ντουλάπια. Εάν κάνετε μια αλλαγή πολύ αργά, θα είναι πιο δύσκολο για το παιδί σας να προσαρμοστεί στις αλλαγές. Είναι πολύ πιο εύκολο όταν δημιουργηθεί ένας ασφαλής χώρος παιχνιδιού από νωρίς. Εάν ένα παιδί συνηθίσει τα πορτάκια ασφαλείας, ένας χώρος παιχνιδιού επαρκούς μεγέθους δεν θα το κάνει να αισθάνεται περιορισμένο.

Δεν είναι καθόλου σαν φυλακή, ένας προστατευόμενος και ασφαλής χώρος παιχνιδιού είναι μια ανακούφιση για το παιδί. Φανταστείτε πως είναι να βρίσκεστε σε ένα ξένο μέρος όπου δεν γνωρίζετε κανέναν από τους πολιτιστικούς κανόνες και κάθε φορά που προσπαθείτε να κάνετε κάτι (όπως το να  σηκωθείτε, να φορέσετε ένα καπέλο, να μιλήστε δυνατά κλπ), κάποιος σας λέει να σταματήσετε! Τα δωμάτια που έχουν σχεδιαστεί για εμάς τους ενήλικες με καλώδια τροφοδοσίας, ράφια και απαγορευμένα ντουλάπια μπορούν να δώσουν αυτήν την αίσθηση στα παιδιά. Ο καθορισμός όλων αυτών των ορίων γίνεται εξαντλητικός και για τους δύο. Είναι πολύ πιο άνετο να βρίσκεστε κάπου όπου γνωρίζετε όλους τους κανόνες. Για νήπια που δεν έχουν ακόμη τη δυνατότητα να ελέγχουν τις παρορμήσεις τους, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να περνούν χρόνο σε ένα μέρος όπου δεν υπάρχουν κανόνες. Ο στόχος σας στη δημιουργία ενός ασφαλούς χώρου παιχνιδιού είναι να απομακρύνετε τα πράγματα για τα οποία θα θέλατε να θέσετε ένα όριο.

Αυτό δεν σημαίνει ότι το μωρό σας δεν θα έχει την ευκαιρία να μάθει να σέβεται τα όριά σας. Ο χώρος παιχνιδιού είναι μόνο ένα δωμάτιο (ή μέρος ενός δωματίου). Υπάρχει ακόμα ένα ολόκληρο σπίτι και ένας ολόκληρος κόσμος όπου το μωρό ή το μικρό παιδί θα έχει πολλές ευκαιρίες να μάθει για τα όρια.

Δημιουργία του χώρου

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε σχεδόν οποιοδήποτε δωμάτιο στο σπίτι σας ως ασφαλή χώρο παιχνιδιού. Προτείνω να μην χρησιμοποιήσετε την κουζίνα, καθώς είναι δύσκολο να μαγειρεύετε με ασφάλεια γύρω από ένα παιδί που σέρνεται, αλλά είναι πολύ ωραίο να έχετε τον χώρο παιχνιδιού σε θέα στην κουζίνα ή σε άλλα μέρη που περνάτε χρόνο. Τα περισσότερα πεινασμένα παιδιά μπορούν να περιμένουν περισσότερο αν μπορούν να παρακολουθήσουν και να επιβεβαιώσουν ότι, ναι, φτιάχνετε το φαγητό τους!

Εάν υπάρχει αρκετός διαθέσιμος χώρος, είναι εξαιρετικό να έχετε χώρο παιχνιδιού αποκλειστικά για το ανεξάρτητο παιχνίδι του μωρού, αλλά επίσης μπορείτε  να χρησιμοποιήσετε ένα δωμάτιο με δύο σκοπούς, όπως το σαλόνι ή το υπνοδωμάτιο. Σε μικρά διαμερίσματα ή σπίτια, αυτό είναι συχνά αναπόφευκτο. Εφ 'όσον μπορείτε να είστε κάπως ευέλικτοι σχετικά με το τι υπάρχει στο δωμάτιο ή πώς είναι διαμορφωμένο, θα πρέπει να είστε εντάξει. Το φυσικό φως είναι πολύ καλό, καθώς βοηθά στη διατήρηση των εξαιρετικά σημαντικών κιρκαδικών ρυθμών. 

Υπάρχουν πολλά άρθρα σχετικά με το τι δεν είναι ασφαλές για τα μωρά, επομένως δεν θα τα επαναλάβω όλα αυτά εδώ. Δοκιμάστε να ξαπλώσετε στο πάτωμα, κοιτάζοντας οτιδήποτε μπορεί να φτάσει ένα μωρό ή ένα μικρό παιδί. Συνήθως συρραπτικά ή αιχμηρά κομμάτια μετάλλου βρίσκονται κρυμμένα κάτω από τα έπιπλα, οπότε το να κατεβείτε στο πάτωμα και να δείτε τριγύρω μπορεί πραγματικά να βοηθήσει.

Μην ξεχάσετε το σκαρφάλωμα! Αν κοιτάξετε το δωμάτιο μέσα από τα μάτια ενός μικρού παιδιού, θα δείτε ότι τα περισσότερα ράφια μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως σκάλες. Επιλέξτε χαμηλά ράφια αντί για ψηλά, ή στερεώστε ένα ψηλό ράφι βιβλίου στον τοίχο και αφαιρέστε τα δύο κάτω ράφια.

 Τι γίνεται με τον καναπέ, τι θα μπορούσε να φτάσει ένα μικρό παιδί από εκεί; 

Μπορούν να ανέβουν στο περβάζι ενός παραθύρου που ανοίγει;

 Θυμηθείτε, ο στόχος σας είναι να κάνετε την περιοχή τόσο ασφαλή που θα μπορούσατε να κάνετε μπάνιο και να μην ανησυχείτε πως το παιδί σας μπορεί να πάθει κάποιο σοβαρό τραυματισμό. Αποδεχτείτε ότι ίσως χρειαστεί να αποθηκεύσετε κάποια πράγματα, μόνο για λίγα χρόνια.

Είναι πολύ πιο εύκολο να διαμορφώσετε την περιοχή για νήπια από την αρχή παρά να την βελτιώνετε στην πορεία. Τα παιδιά κάνουν συνήθως νέα πράγματα νωρίτερα από ό, τι περιμένετε και πολύ συχνά όταν δεν τα παρακολουθείτε. Εάν προετοιμαστείτε έχοντας στο νου σας ένα νήπιο, θα είστε έτοιμοι για εκπληκτικά αναπτυξιακά ορόσημα πριν αυτά συμβούν (όπως σκαρφάλωμα σε ράφια για να κρεμαστούν από κουρτίνες σαν μαϊμούδια).

Χρήση

Ο ασφαλής χώρος παιχνιδιού αποτελεί τον χώρο όπου ένα μωρό ή ένα μικρό παιδί θα περνά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του όταν είναι ξύπνιο στο σπίτι. Προσπαθήστε να περάσετε χρόνο με το παιδί σας στον χώρο παιχνιδιού, ώστε να μην το συσχετίσει με το να μένει μόνο. Αντιμετωπίστε το χώρο ως ξεχωριστό μέρος όπου μπορείτε και οι δύο να χαλαρώσετε και το παιδί σας μπορεί να παίξει ελεύθερα. 

Το να περνάς χρόνο στον ασφαλή χώρο παιχνιδιού δεν είναι τιμωρία ή κάτι για να νιώθεις ενοχές, αλλά ένα εξαιρετικό μέρος για εσάς και το παιδί σας το οποίο είναι απαλλαγμένο από τα όρια που ούτως η άλλως χρειάζεται να υπάρχουν σε κάθε άλλο χώρου που επισκέπτεται.

Ένας επιτυχημένος χώρος παιχνιδιού εξαρτάται επίσης από τη στάση σας απέναντι στο παιχνίδι των παιδιών. Εάν αφιερώνετε πολλή ενέργεια για να παίξετε με το παιδί ή να το διασκεδάσετε, θα του φανεί παράξενο όταν το αφήσετε να παίξει μόνο του. Αν αντ 'αυτού μπορείτε να αφήσετε το παιδί σας να πάρει την πρωτοβουλία στο παιχνίδι ενώ εσείς το παρατηρείτε και αντανακλάτε αυτό που βλέπετε όταν σας κοιτάζει για ανατροφοδότηση, ακόμη και ένα νεογέννητο θα αναπτύξει ανεξάρτητες δεξιότητες παιχνιδιού πολύ γρήγορα.

Το ανεξάρτητο παιχνίδι είναι βολικό για τον ενήλικα, αλλά το πραγματικό πλεονέκτημα είναι τα διανοητικά, κοινωνικά και δημιουργικά οφέλη για το ίδιο το παιδί, οπότε μην φοβάστε να αποχωρήσετε από το παιχνίδι.

 Μπορείτε να στείλετε στο παιδί σας ένα μήνυμα αγάπης, άνευ όρων εκτίμησης παρατηρώντας το αντί  κατευθύνοντας το παιχνίδι του.

Μετάφραση του άρθρου "Creating a Safe Play Space" από το site Respectful Caregiving.

"Μη με σηκώνεις όρθιο."

 

Ένα μωρό κάθεται άκαμπτα στο πάτωμα, ανίκανο να κινήσει τα πόδια του ή να τεντώσει τα χέρια του χωρίς να χάσει την ισορροπία του… Ένα μικρό παιδί κατεβαίνει ένα μικρό σκαλοπάτι και πέφτει… Ένα άλλο μικρό παιδί σκαρφαλώνει προς την κορυφή μιας ξύλινης κατασκευής, μετά πανικοβάλλεται και φωνάζει τη μαμά του, που βιάζεται να τον σώσει…

Αυτά είναι παιδιά που έχουν λιγότερη αυτοπεποίθηση σωματικά απ' ότι θα μπορούσαν να έχουν για έναν απλό λόγο: δεν έχει επιτραπεί στις κινητικές τους δεξιότητες να αναπτυχθούν φυσικά.

Η ειδική για τα βρέφη Magda Gerber, ιδρύτρια του RIE (Resources for Infant Educarers), συμβούλευε τους γονείς να εμπιστεύονται τα βρέφη να κάνουν ό, τι μπορεί να κάνει το σώμα τους και να δώσουν στα παιδιά χρόνο για να επιτύχουν το επόμενο φυσικό ορόσημο όταν είναι έτοιμα, χωρίς παρέμβαση ενηλίκων. Δυστυχώς, αυτή η κεντρική αρχή της προσέγγισης RIE στη φροντίδα των παιδιών έρχεται σε αντίθεση με τη συμβατική σοφία της κοινωνίας. Οι γιατροί, οι φίλοι και οι γείτονες μας κάνουν να αισθανθούμε, χωρίς να το θέλουν, ότι οι κινητικές δεξιότητες του παιδιού μας πρέπει να προχωρήσουν το συντομότερο δυνατό. Ρωτούν αν το παιδί μας κάθεται, σέρνεται, στέκεται ή περπατά ήδη και ανησυχούμε ότι μπορεί να πηγαίνει κάτι λάθος εάν η απάντηση είναι «όχι».

Οι γονείς πρέπει να χαλαρώσουν στη γνώση ότι η ανάπτυξη κάθε βρέφους κατευθύνεται από το δικό του εσωτερικό χρονοδιάγραμμα. Τα βρέφη θα κάνουν πάντα ό,τι είναι ικανά να κάνουν και είναι προγραμματισμένα από φυσικού τους να αναπτύσσουν τις φυσικές τους ικανότητες από μόνα τους. Δε θα συγκρατηθούν. Ένα βρέφος στο οποίο δίνεται μεγάλη ευκαιρία να κινηθεί ελεύθερα στην πλάτη του θα ανακαλύψει μόνο του την μπρούμυτη θέση, στην κοιλιά του. Συν τω χρόνω θα μάθει να ρολάρει στην πλάτη του ξανά. Από εκεί θα μάθει πως να σέρνεται, να κάθεται, να στέκεται,  να σκαρφαλώνει,  να περπατά, να τρέχει και να πηδά, όλα χωρίς την ανάγκη για γονική προτροπή, στήριξη ή άλλη παρέμβαση. Όπως είπε η Magda Gerber: «Η ετοιμότητα είναι όταν το κάνουν».

Υπάρχουν αμέτρητα οφέλη όταν το παιδί ακολουθεί το ρυθμό ανάπτυξης της αδρής κινητικότητας  Πρώτον, κερδίζει αυτοπεποίθηση, γιατί κάθε νέα δεξιότητα ξεκινά και δημιουργείται από το παιδί. Το παιδί θα εργάζεται ενστικτωδώς για να αναπτύξει τη μυϊκή δύναμη, την ευλυγισία και ισορροπία που απαιτείται για να επιτύχει το επόμενο βήμα. Αυτά τα παιδιά προχωρούν με έντονη την επίγνωση των φυσικών τους δυνατοτήτων. Η Magda Gerber υπενθύμιζε στους γονείς, «Νωρίτερα δεν σημαίνει καλύτερα». Δίδασκε στους φροντιστές να εκτιμούν την ποιότητα των κινήσεων ενός παιδιού, αντί να βιάζουν την ταχύτητα της ανάπτυξης.

Έχοντας παρατηρήσει βρέφη για χρόνια, συνήθως διακρίνω ένα μικρό παιδί που του έχει επιτραπεί να κινηθεί ελεύθερα από άλλα που δεν είχαν αυτήν την ευκαιρία. Η Magda Gerber μπορούσε να αντιληφθεί αυτές τις διαφορές ακόμη και σε μεγαλύτερα παιδιά. Πριν από αρκετά χρόνια συνάντησα μία νεαρή δασκάλα, της οποίας το όνομα είναι  Leslie, σε ένα συνέδριο RIE, η οποία μοιράστηκε μια περιγραφή των ικανοτήτων παρατήρησης της Magda κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης της στο σχολείο που δούλευε η Leslie. Μερικοί από τους μαθητές στο σχολείο αυτό είχαν φοιτήσει σε ένα βρεφικό κέντρο που ακολουθούν την παιδαγωγική του RIE. Προς έκπληξη της Λέσλι, η Magda μπόρεσε να αναγνωρίσει αυτά τα παιδιά στην παιδική χαρά. Η Magda είπε ότι αναγνώρισε τα παιδιά του RIE από την ευκινησία και την ισορροπίας τους. Έκπληκτη, η Λέσλι θέλησε να παρακολουθήσει το συνέδριο για να μάθει περισσότερα.

Υπάρχει επίσης ένας πρακτικός λόγος για να επιτρέψουμε στα βρέφη να αναπτύξουν τις ικανότητές τους φυσικά: η σωματική ασφάλεια. «Ασφάλεια» είναι μια λέξη που προσελκύει την προσοχή των γονέων και ένα παιδί που αναπτύσσει τις κινητικές του ικανότητες από μόνο του είναι πολύ ασφαλέστερο από αυτό που το βοηθάμε να καθίσει, να σταθεί ή να περπατήσει, κρατώντας το χέρι ενώ ανεβαίνουμε ή κατεβαίνουμε τις σκάλες, ή τοποθετώντας το σε μια τσουλήθρα ή αναρριχητικό παιχνίδι. Τα παιδιά φυσικά και θα αναζητήσουν την ισορροπία, αλλά όταν οι γονείς «βοηθούν», δίνουν μια ψευδαίσθηση της φυσικής ικανότητας που μπορεί κυριολεκτικά να είναι επικίνδυνη.

Ο σύζυγός μου ο Μάικ αντιμετώπισε αυτού του είδους τον κίνδυνο όταν ο φίλος του, Τζο, μας επισκέφθηκε μαζί με τον δεκαοχτώ μηνών γιο του Κόλιν. Οι δύο μπαμπάδες μίλησαν για λίγο στην μπροστινή βεράντα μας, και στη συνέχεια ο Τζο πήγε να χρησιμοποιήσει το μπάνιο. Ο Μάικ στάθηκε δίπλα στον Κόλιν, που περπατούσε προς τα σκαλιά που οδηγούσαν στο γκαζόν. Έχοντας μεγαλώσει τρία παιδιά που δεν θα προσπαθούσαν ποτέ να περπατήσουν σε απότομα σκαλιά σε αυτό το στάδιο (αλλά μπορεί να σέρνονται κάτω ή να βρουν κάποιον άλλο τρόπο), ο Μάικ δεν μπόρεσε να προβλέψει την συνέχεια.

Με μιας, ο Κόλιν έκανε μια κίνηση για να περπατήσει κάτω από τα σκαλιά χωρίς καν να κάνει μια χειρονομία προς το διαθέσιμο χέρι του Mike! Κουτούλησε για τα καλά, και όταν ο Τζο επέστρεψε μια στιγμή αργότερα, βρήκε τον γιο του να κλαίει έχοντας ένα τεράστιο καρούμπαλο στο μέτωπό του. Φυσικά, ο Μάικ ένιωσε πολύ άσχημα (και η καριέρα του στο baby sitting τελείωσε), αλλά οι γονείς του Κόλιν συνέβαλαν σε αυτό το περιστατικό βοηθώντας τον να περπατήσει. Με το να "βοηθούν" τον Κόλιν παρά να του επιτρέπουν να βρει την ισορροπία του και τις δικές του ασφαλείς μεθόδους κίνησης τον έθεσαν σε κίνδυνο, γιατί απέκτησε μια ψευδή αίσθηση της φυσικής του ικανότητας.

Αυτή η λανθασμένη αίσθηση ασφάλειας μαθαίνεται όταν οι ενήλικες τοποθετούν τα παιδιά πάνω σε προεξοχές, τσουλήθρες, παιχνίδια αναρρίχησης, τεράστιους ογκόλιθους ή σχεδόν οτιδήποτε και στη συνέχεια τα βοηθούν να κατέβουν ξανά. Το παιδί μπορεί να πιστεύει ότι μπορεί να κατεβεί από μόνο του (τελικά, ήταν αρκετά εύκολο να σηκωθεί), ή μπορεί δώσει τα χέρια του, περιμένοντας να βοηθηθεί και να καταλήξει να πέσει. 

Ο γενικός κανόνας είναι ο εξής: εάν ένα παιδί δείχνει ότι μπορεί να σκαρφαλώσει κάπου από μόνο του, λογικά θα είναι σχετικά ασφαλές να κατέβει ξανά και να δοθεί στο παιδί η ευκαιρία να εξασκήσει και τις δύο κατευθύνσεις. Ο ενήλικας θα πρέπει να παραμείνει κοντά και να «βλέπει», αλλά να μην αγγίζει ή να βοηθά το παιδί.

Εάν ένα παιδί έχει κολλήσει σε ένα μέρος στο οποίο ανέβηκε από μόνο του, ο καλύτερος τρόπος για να το βοηθήσετε είναι να το κατευθύνετε με μια χαλαρωτική φωνή ή να κάνετε τη μικρότερη δυνατή ενέργεια. (Για παράδειγμα: βοηθώντας ένα παιδί να ξεκολλήσει το πόδι του ανάμεσα σε δύο ξύλα, ώστε να μπορέσει να κατέβει). Το παιδί που έχει την ελευθερία να αντιμετωπίσει το πρόβλημα όσο το δυνατόν πιο αυτόνομα θα μάθει και τα περισσότερα από την εμπειρία. Πολύ συχνά, το παιδί που είχε μια απογοητευτική και δύσκολη στιγμή να κατεβεί από τη δομή αναρρίχησης στην τάξη μου θα ανεβεί αμέσως για να δοκιμάσει ξανά.

Υπάρχει χαρά στην παρατήρηση ενός παιδιού που επιμένει να ξεπεράσει τις σωματικές προκλήσεις και να ανακαλύπτει και να κατακτά νέες μορφές κίνησης. Στα μαθήματα RIE με γονείς, η επτά μηνών Bianca περνά μεγάλο μέρος του χρόνου έχοντας τα πόδια της σχεδόν σε σπαγγάτο και έχει ένα ευλύγιστο, απλό αετίσιο στυλ όταν κινείται μέσα στο δωμάτιο. Ο Τζέισον ξαπλώνει στην πλάτη του και σηκώνει τα πόδια του και τον κορμό του με τρόπο που θα ζήλευε κάθε δάσκαλος Πιλάτες. Η Audrey σέρνεται αρχικά κάτω από μια σειρά ξύλινων σκαλοπατιών. Ο Άλεξ περπατά κάτω από μια ράμπα, τρέχει, πέφτει και σηκώνεται ξανά. Η Σόφι ανεβαίνει σε ένα ξύλινο κουτί και παλεύει να βγει. Τελικά βγαίνει βάζοντας το χέρι της στον ώμο μου καθώς σκύβω δίπλα της. Προβλέψιμα, σκαρφαλώνει πίσω στο κουτί.

Αυτές οι εμπειρίες μάθησης που ξεκινούν από μόνες τους είναι εξαιρετικά επωφελείς για την ανάπτυξη ενός παιδιού από τις προσπάθειες ενός γονέα να «διδάξει». Σε τελική ανάλυση, αν κοιτάξουμε στο ζωικό βασίλειο για μοντέλα των φυσικών ικανοτήτων που θαυμάζουμε περισσότερο - οι γαζέλες, οι λεοπαρδάλεις και οι πίθηκοι χρειάζεται να διδαχθούν πώς να κινηθούν;

Ένα παιδί όταν το εμπιστευτούμε «μαθαίνει να κάνει κάτι μόνο του, να ενδιαφέρεται, να δοκιμάζει, να πειραματίζεται. Μαθαίνει να ξεπερνά τις δυσκολίες. Γνωρίζει τη χαρά και την ικανοποίηση που προκύπτει από την επιτυχία του, το αποτέλεσμα της υπομονής και της επιμονής του. " - Δρ Emmi Pikler, Peaceful Babies – Contented Mothers.

Μετάφραση του άρθρου "Don't Stand me Up" της Janet Lansbury.

Ξεκινήστε από εδώ

 Για να κατανοήσετε καλύτερα το περιεχόμενο σε αυτόν τον ιστότοπο, σας προτείνω να ξεκινήσετε από αυτήν εδώ τη σελίδα και έπειτα να μεταβείτε, από τη δεξιά στήλη, στα Βίντεο. Σιγά σιγά θα μεταφράσω κι' άλλα άρθρα που θα έρθουν να δώσουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα στο θέμα της Κινητικής Ανάπτυξης!

Οι πληροφορίες προέρχονται από την πολύτιμη εργασία της παιδιάτρου Emmi Pikler, της παιδοψυχολόγου Magda Gerber, της μαθήτριας της Janet Lansbury, από το project Building your baby from the ground up, καθώς και από τα συστήματα εκπαίδευσης της κίνησης Felndenkrais Method & Body Mind Centering. 

Το απόσπασμα που ακολουθεί, γραμμένο από την παιδίατρο Emmi Pikler δίνει την βάση όλων αυτών που υποστηρίζει η έρευνα και η παρατήρηση των ανθρώπων των οποίων το υλικό παρατίθεται σε αυτό το site. 

"Τα παιδιά, ιδίως στις πόλεις, τείνουν να κάθονται άσχημα και να έχουν κακή στάση. Δεν μπορούν να καθίσουν, να σταθούν ή να περπατήσουν σωστά, για να μην αναφέρουμε πιο πολύπλοκες κινήσεις.
Αυτό, φυσικά, δεν είναι αυτονόητο σε κάθε αναγνώστη. Μπορώ να ακούσω τις έκπληκτες αποκρίσει "Τι; Τα παιδιά μου δεν μπορούν να κινηθούν ;!"

"Η μικρή μου κόρη μπορούσε ήδη να καθίσει απ’ όταν ήταν μόλις τεσσάρων μηνών"

"Η δική μου στάθηκε ήδη στους έξι μήνες" ...

"Όταν ο γιος μου δεν ήταν ούτε ενός χρονών, περπατούσε."

Τα παιδιά κάθονται, στέκονται, περπατούν και κινούνται - αυτό είναι αλήθεια. Αλλά πως? … Κουράζονται εύκολα. Πέφτουν συχνά και αδέξια. Πολύ συχνά τραυματίζονται σοβαρά. Κάθονται, στέκονται, περπατούν κ.λπ., αλλά όχι πραγματικά….

Φυσικά, εμείς οι ενήλικες δεν είμαστε καλύτεροι σε αυτό το θέμα. Πιστεύουμε ότι είναι φυσικό ότι μετά από μία ή δύο ώρες περπατήματος να μην μπορούμε πλέον να σταθούμε στα πόδια μας, ότι μετά από λίγες ώρες καθισμένοι στην καρέκλα έχουμε δυσκολία να κουνήσουμε τα άκαμπτα άκρα μας. Ωστόσο, αυτό δεν είναι καθόλου φυσικό. Εάν κάποιος κάθεται σωστά, το κάθισμα στην καρέκλα δεν είναι κουραστικό.  Εάν κάποιος στέκεται σωστά,  μπορεί να μείνει όρθιος για πολύ περισσότερο από ό, τι μπορούμε να φανταστούμε….

Ή, ας εξετάσουμε τα ζώα. Κινούνται με απλό τρόπο, σε αρμονία με τη φύση τους: ένα ελάφι, μια γάτα, ένας πίθηκος, ένα βουβάλι ή ένας ελέφαντας. Το μεγαλύτερο, το πιο αξιοπρεπές, το πιο αργό, το πιο δύσκολο ζώο, το καθένα είναι εξίσου ικανό για γρήγορη και άμεση κίνηση χωρίς να χάσει την έμφυτη χάρη του - όχι σαν εμάς που όταν τρέχουμε, πχ.  για να προλάβουμε το  λεωφορείο, τρέχουμε με έναν άκαμπτο και τεταμένο τρόπο και μένουμε χωρίς ανάσα για πολλά λεπτά αργότερα. 
Ακόμα και στην ταχύτερη κίνηση που κάνει ένα ζώο δεν φαίνεται να βιάζεται. Και το πιο σημαντικό, τα μεγαλύτερα επιτεύγματα επιτυγχάνονται με την ελάχιστη προσπάθεια.
Γιατί αυτή η φυσική, ήσυχη ηρεμία, η φυσική απλότητα και η ικανότητα της στάσης και της κίνησης λείπουν τόσο συχνά στα παιδιά μας; Πρέπει να είναι έτσι;

Όχι. 

Στην ανάπτυξη της κίνησης δεν είμαστε από τη φύση μας τόσο διαφορετικοί από τα ζώα όσο υποθέτουμε. Η επιθυμία για τα παιδιά μας να κινηθούν όμορφα και σύμφωνα με την έμφυτη φύση τους δεν είναι καθόλου ένα μακρινό και ανέφικτο όνειρο. Η σωστή κίνηση είναι μια εγγενής ικανότητα όχι μόνο των ζώων αλλά και των ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων της πόλης.

 

 

Εάν παρέχουμε αρκετό χώρο και δυνατότητες για ελεύθερη κίνηση, τότε τα παιδιά θα κινούνται όπως και τα ζώα: επιδέξια, απλά, με ασφάλεια, φυσικά.

Μην με παρεξηγήσετε. Δεν μπορεί κάθε άνθρωπος να έχει μια τέλεια μορφή. Μιλώ για τις χειρονομίες, τις  κινήσεις,  την μεταφορά. Θα υπάρχουν πάντα άνθρωποι με λιγότερο αρμονικές αναλογίες και άλλες μικρές ατέλειες. Ωστόσο, οι ατέλειες με τις οποίες μπορεί να γεννηθούμε δεν χρειάζεται να μεγαλώνουν σταδιακά με το χρόνο, ή να μας καθιστούν ανίκανους να ανταπεξέλθουμε στις απαιτήσεις για κίνηση στην καθημερινή ζωή. Ακόμα και τα ζώα με κακή “κατασκευή” μπορούν να κινηθούν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους. Δυστυχώς, πέρα από τα μειονεκτήματα με τα οποία μπορεί να έχουν γεννηθεί τα παιδιά μας, χρησιμοποιούν τις ικανότητές τους άσχημα. Πρέπει να ελευθερώσουμε τα παιδιά μας από αυτήν τη δυσμενή πορεία της κινητικής τους ανάπτυξης.

Τι μπορούμε να κάνουμε?

Πρέπει να ασκήσουμε το μικρό παιδί;

Πρέπει να διδάξουμε στο παιδί τη σωστή κίνηση;

Ποιά μέτρα θα μπορούσαμε να λάβουμε για να έχουμε καλά αποτελέσματα;

Δεν χρειάζεται να λάβουμε ειδικά μέτρα.

Το ερώτημα δεν είναι πώς μπορούμε να «διδάξουμε» ένα βρέφος να κινείται καλά και σωστά, χρησιμοποιώντας έξυπνα σκεπτόμενα, τεχνητά κατασκευασμένα, περίπλοκα μέτρα, χρησιμοποιώντας ασκήσεις και γυμναστική. Αλλά να προσφέρουμε σε ένα βρέφος την ευκαιρία - ή, πιο συγκεκριμένα, να μην του στερήσουμε αυτήν την ευκαιρία - να κινηθεί σύμφωνα με την έμφυτη του ικανότητα."

[Απόσπασμα από το «Peaceful Babies - Contented mothers» της Δρ Emmi Pikler,  δημοσίευση του Sensory Awareness Foundation BULLETIN (Number 14 / Winter 1994)]

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Οι Αρχές που οδηγούν στο φυσικό ξεδίπλωμα της κίνησης και σε ένα δυνατό σώμα μέσα από εικόνες που προέρχονται από το project "Building your Baby from the Ground Up".